พระนาคเสนถวายพระพรว่า มหาราช ดูรานะบพิตรพระราชสมภารผู้ประเสริฐในศฤงคาร
บุคคลไม่ปฏิสนธิเกิดใหม่นั้นด้วยโยนิโสมนสิการกับกุศลธรรมอื่นที่บำเพ็ญไว้แต่ก่อน มีบารมี
เต็มตามกำหนดให้สำเร็จพระนิพพาน อีกกับปัญญาพร้อมด้วยสิ่ง 3 ประการนี้ จึงมิได้เกิดใหม่
ขอถวายพระพร
พระเจ้ามิลินท์มีพระราชโองการซักถามว่า ภนฺเต นาคเสน ข้าแต่พระนาคเสนผู้มี ปรีชา
ญาณ โยนิโสมนสิการนั้นไม่ใช่ปัญญาหรือประการใด
พระนาคเสนวิสัชนาแก้ไขว่า โยนิโสมนสิการมิใช่ปัญญา และโยนิโสมนสิการนั้นมี
ลักษณะสถาน 1 ปัญญามีลักษณะสถาน 1 และโยนิโสมนสิการนั้น มีในสันดานแห่งสัตว์
ทั้งหลายคือวัวควายช้างม้าสรรพสัตว์ทั้งปวงเหล่านี้และสัตว์ดังพรรณนานี้จะได้มีปัญญาหามิได้
มีแต่โยนิโสมนสิการ ขอถวายพระพร
มนสิการปัญหา คำรบ 7 จบเท่านี้

มนสิการลักขณปัญหา ที่ 8

สมเด็จพระเจ้ากรุงมิลินท์ภูมินทราธิบดีมีพระราชโองการตรัสถามด้วยลักษณะแห่ง
โยนิโสมนสิการว่า ภนฺเต นาคเสน ข้าแต่พระผู้เป็นเจ้านาคเสนผู้ปรีชาญาณ และโยนิโสมนสิ-
การนั้นมีลักษณะอย่างไร
พระนาคเสนจึงวิสัชนาแก้ไขว่า โยนิโสมนสิการนั้น อุสฺสาหลกฺขโณ มีลักษณะให้อุต
สาหะมีพยายามความเพียรประการ 1 คหรลกฺขโณ มีลักษณะจะถือเอาให้ได้ เหมือนกับสัตว์
เป็นต้นว่าแพะลาโคมหิสา ถึงจะผูกไว้ก็จะดิ้นไปกินหญ้านั้นประการ 1 ขอถวายพระพร
พระเจ้ากรุงมิลินท์ปิ่นสาคลนครจึงมีพระราชโองการถามว่า ข้าแต่พระนาคเสนผู้ประ
เสริฐด้วยปรีชาญาณ ลักษณะปัญญานั้นอย่างไร
พระนาคเสนวิสัชนาแก้ไขว่า มหาราช ดูรานะบพิตรพระราชสมภารผู้ประเสริฐในสิริ
มไหศวรรย์ ปัญญานั้นมีลักษณะตัดให้ขาด ขอถวายพระพร
พระเจ้ากรุงมิลินท์ปิ่นสาคลนคร มีพระราชโองการนิมนต์พระนาคเสนผู้ปรีชาญาณ
ให้กระทำอุปมา จึงตรัสว่า ภนฺเต นาคเสน ข้าแต่พระนาคเสนผู้ประกอบด้วยปรีชาญาณ